โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง ปางหินฝน

ความเป็นมาของโครงการ

ผู้ใหญ่บ้านบ้านปางหินฝน (นายสุทัศน์ มาเมือง) ได้มีหนังสือถึงประธานมูลนิธิโครงการหลวง ลงวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2549 เรื่อง การขอขยายเขตบริการมูลนิธิโครงการหลวง โดยขอให้เข้ามาส่งเสริมการพัฒนาอาชีพการผลิตพืชผักและให้ความรู้แก่คนในชุมชน เพื่อให้คนในชุมชนสามารถผลิตผักมีคุณภาพส่งให้โครงการหลวง โครงการขยายผลโครงการหลวงปางหินฝนก่อตั้งปี พ.ศ.2550...

สถานที่ตั้งโครงการ

ที่ตั้ง  :  บ้านปางหินฝน (หย่อมบ้านทุ่งหญ้า) หมู่ที่ 10 ตำบลปางหินฝน  อำเภอแม่แจ่ม  จังหวัดเชียงใหม่
พิกัด  :  E 418524  N 2046410

มีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้

ทิศเหนือ

มีเขตติดต่อกับ

ตำบลแม่ศึก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่, ตำบลขุนแม่ลาน้อย อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน

ทิศใต้

มีเขตติดต่อกับ

ตำบลบ้านทับ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่

 

ทิศตะวันออก

มีเขตติดต่อกับ

ตำบลบ้านทับ ตำบลปางหินฝน อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่

 

ทิศศตะวันตก

มีเขตติดต่อกับ

ตำบลแม่นาจาง ตำบลขุนแม่ลาน้อย อำเภอแม่ลาน้อย
จังหวัดแม่ฮ่องสอน

กลุ่มบ้านเป้าหมายในการดำเนินงาน

โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางหินฝน มีกลุ่มบ้านเป้าหมายในการดำเนินงาน 10 กลุ่มบ้าน และกลุ่มบ้านเยี่ยมเยียน (T and V) โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงที่เข้าไปดำเนินการแบบครั้งคราว 3 กลุ่มบ้าน

สภาพพื้นที่ในโครงการ

ขอบเขตโครงการ มีพื้นที่รวม 99,124 ไร่ โดยอยู่ในเขตชั้นคุณภาพลุ่มน้ำชั้น 1 และ 2 ทั้งหมด และอยู่ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่แจ่มและพื้นที่เตรียมการอุทยานแม่โถ พื้นที่ป่าบางส่วนยังค่อนข้างอุดมสมบูรณ์ พบสัตว์ป่า และทางชุมชนแบ่งพื้นที่ป่าชุมชนไว้ ลักษณะเป็นดินร่วนซุย แต่พื้นที่ใช้ในการเกษตรค่อนข้างเป็นกรด และเสื่อมโทรมเนื่องจากใช้มาเป็นเวลานานโดยไม่มีการบำรุงดินใช้ซึ่งพื้นที่ใช้ในการปลูก พืชไร่ ได้แก่ ข้าวโพด ข้าวไร่ ข้าวนา พืชผัก เช่น กะหล่ำปลี ขาวปลี มันฝรั่ง หอมแดงมะเขือเทศ และกาแฟ ต่อเนื่องกันทุกปี โดยไม่มีเอกสารสิทธิ์ เป็นภูเขาและที่ราบเชิงเขา มีความสูงระหว่าง 800-1,500 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง เกษตรกรทำการเกษตรบริเวณเชิงเขาและที่ราบเชิงเขา

สภาพภูมิอากาศ

มีอุณหภูมิสูงสุด 39 องศาเซลเซียส ต่ำสุด 12 องศาเซลเซียส และอุณหภูมิเฉลี่ย
25 องศาเซลเซียส มีปริมาณน้ำฝน 1,500 มิลลิเมตรต่อปี

แหล่งน้ำในพื้นที่โครงการ

พื้นที่หมู่บ้าน เป็นแหล่งต้นน้ำ ถึง 18 แห่ง ที่สำคัญซึ่งไหลลงไปตามลำห้วยต่าง ๆ
ลงสู่แม่น้ำแม่แจ่ม ซึ่งใช้ในหมู่บ้าน เพื่ออุปโภคบริโภคได้ และการเกษตร ตลอดปี

สภาพเศรษฐกิจ

จากข้อมูลสภาพปัญหาและความต้องการของชุมชนในด้านอาชีพ ที่พบว่าประชากรในพื้นที่มีการใช้สารเคมีสูง ผลผลิตพืชต่อไร่ต่ำ ราคาผลผลิตมีราคาถูก ซึ่งเป็นปัญหาที่เชื่อมโยงมาจากผลผลิตที่ไม่ได้คุณภาพ รวมถึงมีต้นทุนในการผลิตสูงด้วยการพึ่งพาปัจจัยการผลิตภายนอกเป็นหลัก มีตลาดรองรับน้อยและยังขาดการรวมกลุ่มภายในชุมชนเพื่อการจำหน่ายสินค้าการเกษตร ประชาชน มีอาชีพหลัก คือ เกษตรกรรม โดยปลูกผัก ทำไร่และทำนาเป็นหลัก การประกอบอาชีพในฤดูแล้งมีน้อยมาก เช่น การปลูกผัก และการปลูกไม้ผล อาชีพรองลงไปคือการทอผ้า และรับจ้าง ส่วน การเลี้ยงสัตว์ก็เลี้ยงไว้บริโภคและมีการขายภายในหมู่บ้านเท่านั้น

สภาพสังคมในพื้นที่โครงการ

ปัจจุบันดูแลอยู่ 13 หมู่บ้าน จำนวนครัวเรือนทั้งหมด 2,168 ครัวเรือน ประชากร จำนวน 7,862 คน  ส่วนใหญ่  นับถือศาสนาพุทธ (พุทธผี)  และนับถือศาสนาคริสต์ มีโรงเรียน 7 แห่ง สอนตั้งแต่ชั้นอนุบาลถึงมัธยมศึกษาปีที่ 3  จำนวน 2 แห่ง และสอนตั้งแต่ชั้นอนุบาลถึงประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 5 แห่ง

มุ่งเน้นการจัดทำแผนชุมชนเพื่อการแก้ไขปัญหาของชุมชนได้เองเป็นประการแรก และส่งเสริมการรวมกลุ่มให้เป็นสถาบันเกษตรกรจากกลุ่มอาชีพธรรมชาติ เป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชน กลุ่มเตรียมสหกรณ์ และเป็นกลุ่มสหกรณ์ได้ในที่สุด ทั้งนี้เพื่อเสริมสร้างให้เป็นชุมชนที่สามารถพึ่งพาตนเองได้

โครงสร้างพื้นฐาน

ทุกกลุ่มบ้านและหลังคาเรือนในพื้นที่ดำเนินงานของโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางหินฝน มีไฟฟ้าใช้ทุกครัวเรือน แต่มีปัญหากระแสไฟฟ้าขัดข้องบ้างเมื่อเกิดฝนฟ้าคะนอง มีคลื่นเสาสัญญาโทรศัพท์ติดตั้งจำนวน 2 เสาสัญญา(ระบบเอไอเอชและทรู) มีน้ำอุปโภคและบริโภคทุกหลังคาเรือนโดยเป็นระบบประปาภูเขา...