โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง

ความเป็นมาของโครงการ

องค์การบริหารส่วนตำบลโหล่งขอด อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่ ได้มีหนังสือที่ ชม 870/592 ลงวันที่ 26 พฤศจิกายน 2550 ขอรับการสนับสนุนจัดตั้งศูนย์พัฒนาโครงการหลวงในพื้นที่ต่อองค์ประธานมูลนิธิโครงการหลวงเพื่อเป็นการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพให้กับราษฎร 2 หมู่บ้าน คือ บ้านแม่สายป่าเมี่ยง หมู่ที่ 7 และ บ้านแม่สายนาเลา หมู่ที่ 9 ตำบลโหล่งขอด อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่ ตามการร้องขอผ่านผู้ใหญ่บ้านของประชาชนทั้งสองหมู่บ้านดังกล่าว เนื่องจากราษฎรทั้งสองหมู่บ้านประสบปัญหาผลิตผลทางการเกษตรตกต่ำ มีรายได้ไม่เพียงพอต่อการครองชีพ
และการบุกรุกทำลายป่าต้นน้ำที่สำคัญของตำบล

สถานที่ตั้งโครงการ

โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงโหล่งขอด อยู่ห่างจากสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง ระยะทาง 75 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทาง 1 ชั่วโมง 50 นาที อยู่ห่างจากอำเภอพร้าว ระยะทาง 35 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทาง 50 นาที ชั่วโมง อยู่ห่างจาก อบต.โหล่งขอด ระยะ 5 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทาง 15 นาที โดยเส้นทางคมนาคมเป็นถนนลาดยางทั้งหมด

กลุ่มบ้านเป้าหมายในการดำเนินงาน

ลำดับ	กลุ่มบ้านหลัก	หมู่ที่	ตำบล	อำเภอ	จังหวัด	ความสูง	X	Y
1	แม่สายป่าเมี่ยง	7	โหล่งขอด	พร้าว	เชียงใหม่	1014	531531	2113987
2	แม่สายนาเลา	9	โหล่งขอด	พร้าว	เชียงใหม่	499	522251	2115699
รวม	2 กลุ่มบ้าน	2 หมู่บ้าน

สภาพพื้นที่ในโครงการ

สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าที่มีความอุดรสมบูรณ์ หมู่บ้านแม่สายป่าเมี่ยง บ้านแม่สายนาเลา และบ้านแม่บอน มีพื้นที่ 90.46 กิโลเมตร 56,332.47 ไร่ อยู่ในชั้นคุณภาพลุ่มน้ำชั้น 1 และ 2 พื้นที่ 52,726 ไร่ และชั้นคุณภาพลุ่มน้ำชั้น 3 และ 4 พื้นที่ 3,814 ไร่ โดยอยู่ในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติศรีลานาทั้งหมด

สภาพภูมิอากาศ

สภาพภูมิอากาศ ตำบลโหล่งขอดอยู่ในภูมิอากาศประเภทฝนเมืองร้อนเฉพาะฤดูซึ่งมีอาการแห้งแล้งและเปียกชื่นได้รับอิทธิพลของลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ที่พัดเอาความชุ่มชื้น และเมฆฝนเข้ามา ทำให้เกิดฤดูกาลต่าง ๆ โดยจะมีฤดูร้อนในช่วงระหว่างเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ฤดูฝนในช่างระหว่างเดือนมิถุนายน-พฤศจิกายน และฤดูหนาวในเดือนธันวาคม-กุมภาพันธ์ มีอากาศอบอุ่นและค่อนข้างแห้งแล้ง มีอุณหภูมิเฉลี่ย 23 องศาเซลเซียส สูงสุด 36.1 องศาเซลเซียส และต่ำสุด 14.3 องศาเซลเซียส มีปริมาณน้ำ 1,145 มิลลิเมตรต่อปี และมีความชื้น สัมพัทธ์เฉลี่ยตลอดปีร้อยละ 66

แหล่งน้ำในพื้นที่โครงการ

แหล่งน้ำที่ใช้ในการเกษตร ทั้ง 2 หมู่บ้าน อยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่สาย มีแหล่งน้ำผิวดินที่สำคัญ คือ น้ำแม่สาย มีต้นกำเนิดมาจากภูเขาทางด้านทิศตะวันออก มีทิศการไหลไปทางทิศทิศตะวันตกเฉียงใต้ผ่านบ้านแม่สายป่าเมี่ยง จากนั้นจึงไหลขึ้นไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ผ่านบ้านแม่สายนาเลา ก่อนไหลลงสู่น้ำแม่ขอด มีลำห้วยที่เป็นลำห้วยสาขา คือ ห้วยแม่สายน้อย ไหลลงสู่น้ำแม่สายที่บ้านแม่สายนาเลา หมู่บ้านทั้งสองหมู่บ้านมีการใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำดังนี้..

สภาพเศรษฐกิจ

บ้านแม่สายป่าเมี่ยง มีรายได้เฉลี่ยประมาณครัวเรือนละ 100,136 บาทต่อปี อาชีพหลักของประชากร คือ การปลูกเมี่ยง และกาแฟอราบิก้า อาชีพรอง คือการเลี้ยงสัตว์ และรับจ้างทั่วไป นอกจากนี้บางครัวเรือนมีการปลูกพืชผักสำหรับบริโภค ส่วนใหญ่หาเก็บจากในป่าและซื้อจากพ่อค้าที่นำเข้ามาขายในหมู่บ้าน ไม่มีพื้นที่ปลูกข้าว ต้องซื้อข้าว และพืชผักจากนอกพื้นที่

บ้านแม่สายนาเลา มีรายได้เฉลี่ยประมาณครัวเรือนละ 145,137 บาทต่อปี อาชีพหลักของหมู่บ้าน คือ การปลูกข้าว และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ อาชีพรอง คือ การเลี้ยงสัตว์ และรับจ้างทั่วไป และประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไป โดยการเข้าไปทำงานในอำเภอเมืองเชียงใหม่ และอำเภอใกล้เคียง ส่วนของพืชผักส่วนใหญ่หาเก็บจากในป่า และซื้อจากพ่อค้าที่นำเข้ามาขายในหมู่บ้าน..

สภาพสังคมในพื้นที่โครงการ

กลุ่มบ้านในพื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงโหล่งขอด ทั้ง 2 กลุ่มบ้าน มีประชากรจำนวน 107 ครัวเรือน จำนวน 416 คน ประกอบด้วย 2 เผ่า คือ ไทยพื้นราบ และกะเหรี่ยง โดยส่วนใหญ่ คือ ร้อยละ 85 มีอายุระหว่าง 45 - 60 ปี ด้านสาธารณสุขประชาชนใช้บริการดังนี้

สภาพสิ่งแวดล้อมในพื้นที่โครงการ

ในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่สายที่ครอบคลุมพื้นที่หมู่บ้านป่าสายป่าเมี่ยง และบ้านแม่สายนาเลา อยู่ในพื้นที่ป่าอุทยานแห่งชาติศรีลานนา มีพื้นที่ทั้งหมด 90.46 กิโลเมตร 56,332.47 ไร่ ซึ่งพื้นที่หมู่บ้านทั้งสองหมู่บ้านอยู่ระหว่างการตรวจสอบข้อเท็จจริง ในการพิสูจน์สิทธิ์ตามโครงการทรัพยากรที่ดินและป่าไม้ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์อุทยานแห่งชาติศรีลานนา

โครงสร้างพื้นฐาน

ทั้ง 2 หมู่บ้านและทุกหลังคาเรือนในพื้นที่ดำเนินงานของโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงโหล่งขอด มีไฟฟ้าใช้ แต่บ้านแม่สายป่าเมี่ยงใช้พลังน้ำไฟฟ้า มีปัญหาช่วงฤดูร้อนและกระแสไฟฟ้าขัดข้องบ้างน้ำอุปโภคและบริโภคทุกหลังคาเรือนโดยเป็นระบบประปาภูเขา และบ้านแม่สายนาเลามีปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรบางราย เนื่องจากลำน้ำแม่สายหลวงอยู่ต่ำกว่าระดับพื้นที่ทำการเกษตร ไม่มีถังเก็บน้ำระบบกระจายน้ำที่เพียงพอ ต้องความต้องการของชุมชน ซึ่งจากการดำเนินงานที่ผ่านมาได้รับการพัฒนาแหล่งน้ำจากหน่วยงานต่างๆแล้วบางส่วน..